Blog of Prof. dr. Ad van Wijk (TUDelft)
A few days ago I had the privilege to be interviewed in the public library of the city of Amsterdam, for the radio program OBA live. The interview was conducted by Dutch author and columnist Theodor Holman.
Should you want to listen to it (Dutch only), the fragment can be found right here:
http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/
How we can shape our energy future, simply by thinking differently about how we do things. Want to read my contribution? See the fully-featured issue 2 of 2050 Magazine, or see below:
I made an appearance on a Dutch news show ‘EenVandaag’ today, in an item on energy-efficient greenhouses. Check it out below (in Dutch)
Yesterday, on June 7, 2012 we officially launched the Green Village in the presence of His Royal Highness Prince Carlos Bourbon de Parme and Paul Rullman, member of the Executive Board of TU Delft. This will be the laboratory where we test out new ideas, check out the practical implications of some of our assumptions, and work out the kinks in our plans for the bigger Green Campus. Above all, the Green Village will be a place to meet like-minded students and researchers, and give industrial partners the opportunity to connect with them.
The preliminary steps in the construction of the Green Village will start in the coming months. Within less than two years, the Green Village should feature housing and workspaces for dozens of people, in addition to a hotel, café, shops, and EV charging points. It will also be completely autarkic!
See this video of The Harp, the combined wind turbine and solar energy generation plant we would like to see at the TUDelft:
Check out a more in-dept overview of the Green Village, or visit the official site on http://www.the-green-campus.com
Ook beschikbaar als PDF.
Er is geen energiecrisis. Sterker nog, er zal nooit een energiecrisis komen. Want de zon geeft ons in minder dan één uur meer energie dan dat we in de wereld in een heel jaar verbruiken.
De energie die we elk jaar van de zon ontvangen is 5.450.000 EJ (1018 Joule). Deze geweldige hoeveelheid energie is maar een zeer kleine fractie van de energie die de zon produceert. Maar 0,000 000 05% van alle energie die door de zon wordt geproduceerd
bereikt de aarde.
Maar het wereldwijde energieverbruik is slechts zo’n 500 EJ. U ziet, we ontvangen van de zon meer dan 10.000 keer energie dan dat we per jaar gebruiken. En dan verspillen we
ook nog eens ruwweg 98% van de energie die we gebruiken. We kunnen dus met gemak wel 10 keer zoveel mensen meer dan 10 keer zoveel energiediensten leveren dan dat we
nu doen. Er is geen sprake van een energiecrisis nu of in de toekomst.
Maar waarom spreken we dan over energiecrisis en afnemende energiereserves? Waarom voeren we oorlog om energie? En waarom leggen we strategische energievoorraden aan als er zoveel is? We denken dat energie uit de grond moet komen. We steken ons kop in het zand om naar olie, gas of kolen te zoeken. Maar daar zit maar een klein beetje van de zonne-energie in de vorm van plantenrestjes die miljoenen jaren geleden toevallig in de grond zijn gekomen en daar nu in de vorm van kolen, olie of gas zijn opgeslagen. We moeten dan ook niet onze kop in het zand steken om naar energie te zoeken, nee, we hoeven simpelweg maar omhoog te kijken. Eigenlijk toch wel gek en zó stenen tijdperk dat we de zonne-energie eerst in de bodem opslaan, miljoenen jaren gaan wachten, dan enorm in de bodem gaan staan wroeten om daar met veel moeite dat hele kleine beetje energie uit te halen.
De zon geeft ons dus enorm veel energie, maar wat gebeurt er met deze energie van de zon. Zo’n 34% van de zonne-energie wordt gereflecteerd door de aarde en verdwijnt dus weer; 42% van de zonne-energie wordt gebruikt voor verwarming van het land en het ater; 23% van de energie van de zon gaat in het verdampen van water zitten, in de zogenoemde watercyclus. 1-2% van de zonne-energie wordt gebruikt om wind en golven te maken. En 0,05% van de energie wordt gebruikt door planten om er biomassa van te maken. Dus ook windenergie, golfenergie, waterkracht, energie uit biomassa zijn naast dat wij zonneenergie noemen allemaal afgeleide vormen van zonne-energie. Naast zonne-energie zijn er eigenlijk nog twee andere vormen van duurzame energie. Getijde-energie wordt veroorzaakt door de zwaartekracht, de aantrekkingskracht van aarde, maan en zon. En aardwarmte, voortkomend uit radioactieve vervalprocessen in het binnenste van de aarde.
Het kan dan wel waar zijn dat we wereldwijd meer dan voldoende duurzame energie hebben, maar hoe zit dat in ons kleine, dichtbevolkte Nederland met veel energieslurpende industrie? Heeft dat genoeg oppervlak om al zijn energie uit duurzame bronnen te roduceren? Jazeker, ook Nederland kan meer dan genoeg energie uit duurzame bronnen produceren om in al zijn energiebehoefte te voorzien. In Nederland gebruiken we zo’n 110 TWh per jaar aan elektriciteit, 110 miljard kWh is dat. Dit kunnen we met offshore windenergie produceren als we in een gebied van 3.000 km2 om de kilometer een windturbine neerzetten. Het Nederlands continentaal plat beslaat 60.000 km2, dus slechts 5% hiervan benutten we voor het neerzetten van windturbines. En ook deze 5% van de zee is niet vol met windturbines, nee daar kunnen de mooiste natuurgebieden ontstaan, daar kunnen we zeewier kweken voor farmaceutische producten, veevoer en bio-energie, golfenergie winnen, mosselen kweken aan de palen van de windturbines en zelfs zal dit gebied de kraamkamer voor de visstand worden. We hebben nog meer energie nodig natuurlijk, bijvoorbeeld voor rijden. In Nederland rijden we per jaar bijna 1.000 miljard autokilometers. Als we dit elektrisch gaan rijden, zouden we daarvoor nog eens zo’n 140 TWh per jaar nodig hebben. Dat kan er met gemak bij op ons deel van het continentaal plat.
We zouden deze windenergieproductie in de Noordzee in de eerste fase ook heel goed kunnen combineren met elektriciteitsproductie uit de laatste restjes gas en olie die we nog in de Noordzee hebben. We zetten gewoon een elektriciteitscentrale op een platform en stoppen de CO2 die daarbij vrijkomt direct weer in het olieveld. Krijgen we in principe nog meer olie uit het veld. Als de olie dan echt op is, stoppen we er gewoon biomassa in om elektriciteit mee te produceren, waarvan we de CO2 ook nog eens opslaan. En we bouwen op de Noordzee een aantal nieuwe ‘Maasvlakten’, waarop we deze nieuwe energie, landbouw en biochemische industrie en bedrijvigheid neerzetten. Een geweldige
uitdaging voor onze internationaal vooraanstaande offshore bedrijven, onze chemische en petrochemische industrie en onze agro-industrie. Dat creëert nieuwe innovatieve, hoogtechnologische, duurzame bedrijvigheid en werkgelegenheid. Want tja, die Noordzee loopt echt niet naar China of Turkije en die wind blijft ook nog wel even waaien.
Misschien een ideetje voor een volgend kabinet, want hier liggen geweldige kansen voor Nederland, voor duurzame energie, voor onze industrie en voor de werkgelegenheid.
De nieuwe duurzame VOCmentaliteit, waarom niet?
Ad van Wijk is duurzaam energieondernemer, adviseur en professor in Future Energy Systems aan de TU Delft.
I gave a presentation at the Lighthouse Club, a society for managers in the construction industry in the Netherlands. As the builders of our homes, offices and roads, they are in a particularly important position to boost sustainability. Also, their inherent long-term outlook means their decisions will affect our energy usage for decades to come.
Check out the Lezing Lighthouse Club Gelderland 15 mei 2012 in pdf.
Op 2 april nam ik deel aan een diner georganizeerd door EnergiePodium. Hieronder een sneakpreview, met daaronder een link naar het volledige artikel.
Nederland heeft nauwelijks oog voor de ontwikkelingen op energiegebied in de landen om ons heen. Dat stelt Ad van Wijk, Hoogleraar Future Energy Systems aan de Technische Universiteit Delft. “Ik ben erg optimistisch over de kansen voor groene techniek in Nederland. Maar onze technische achterstand wordt steeds groter. Als Nederland overschakelt op een duurzame energievoorziening, zal dat niet komen door onszelf, maar door techniek die uit het buitenland is komen aanwaaien.”
Het volledige artikel, waarin ik verder in ga op ontwikkelingen zoals OLED, de noodzaak voor nieuwe energiewetten, en het nut van opslagsystemen door elektrische auto’s in te zetten (o.m. in Japan in wetgeving omgezet naar aanleiding van de ramp in Fukushima) is te vinden op EnergiePodium: http://www.energiepodium.nl/nieuws/item/ad-van-wijk-nederland-mist-groene-technische-ontwikkelingen
Also available as PDF.
We gebruiken, ruw geschat, maar 2 procent van onze energie nuttig. Dus 98 procent van al de energie die we gebruiken, verspillen we. Maar het lijkt wel of we niet weten dat we zo enorm veel verspillen. Misschien weten we het wel, maar denken we dat er niets aan te doen is of dat dat erg duur is. Er wordt ons immers vaak voorgehouden dat als de welvaart stijgt het energieverbruik natuurlijk ook stijgt. Niets is minder waar, de energie-efficiëntie verhogen is niet duur en levert in veel gevallen geld op. We kunnen met groot gemak meer comfort bereiken zonder het energiegebruik te laten stijgen.
Om te illustreren hoe inefficiënt we bezig zijn, heb ik in mijn boek ‘Hoe kook ik een ei’ diverse voorbeelden gegeven. Vaak vertel ik het verhaal van onze deurbel. Er staat altijd een transformator aan om te kijken of er iemand aanbelt. Maar we moeten heel veel vrienden hebben, of belletje trekkers, om ons deurbelknopje één uur per jaar ingedrukt te houden. De andere 8.759 uren staat de transformator energie te gebruiken zonder dat het nodig is.
Gemiddeld gebruikt zo’n transformator 50 kilowattuur per jaar. Als we dit met alle deurbellen van de EU vermenigvuldigen, zo’n 200 miljoen stuks, dan gebruiken we in totaal 10 miljard kilowattuur stroom voor onze deurbellen. Dit zijn twee grote kolencentrales die continu aanstaan om deze stroom te produceren. En het kan simpel anders. Een klein zonnecelletje ter grootte van je nagel op de deurbel plakken. Dit zonnecelletje ‘kijkt’ in feite of je aanbelt. En pas als je aanbelt, schakel je de transformator in. Zo’n zonnecelletje produceert geen 50 kilowattuur, nee dat bespaart het.
Ik hoor u al denken, tsja de deurbel, maar geldt dit dan ook voor al onze andere apparaten? En die nieuwe apparatuur, die is toch wel beter? Nu zijn we gelukkig wel een inhaalslag aan het maken; onze apparatuur wordt zeker zuiniger. We hebben nu warmtepompwasdrogers, LED-televisies, energiezuinige intelligente wasmachines die kijken hoeveel was je er in doet en LED-verlichting.
Toch blijkt het nog moeilijk om deze apparatuur aan de vrouw en man te brengen. We vergelijken op aanschafprijs, terwijl vaak de energiekosten bepalen hoeveel geld je kwijt bent. Op www.greenem.nl kun je wel de totale kosten vergelijken. Dan blijkt bijvoorbeeld dat een C-label wasdroger wel ongeveer 200 euro in aanschafprijs goedkoper is dan een A+++ label, maar over de levensduur toch rond de 1.000 euro duurder. En zo geldt dat voor heel veel apparaten. Een energiezuinig apparaat kan wel duurder zijn in de aanschaf, maar is in feite goedkoper over zijn hele levensduur. Je bent een dief van je eigen portemonnee als je niet kiest voor de energiezuinige variant.
Toch presteren we het ook nu nog om apparaten op de markt te brengen waar helemaal niet gelet is op de energie-efficiëntie. Moderne apparaten zoals plasmascherm televisies: het zijn kachels waarop je films kunt bekijken. Of neem nu de router, onze toegangspoort tot internet. Er worden routers geleverd die tijdens gebruik 17 watt vragen, maar in de stand-by stand nog steeds 16 watt gebruiken. Met enkele eurocenten aan kosten kan het stand-by verbruik gemakkelijk terug naar minder dan 1 watt.
Waarom gebeurt dat dan niet? Is dat desinteresse, het niet kunnen schelen, of wat is dit? Het moest verboden worden, denk ik dan. We hebben nu een labelsysteem, maar dat is echt veel te vrijblijvend. Je kunt dan wel zien welk apparaat meer of minder energie gebruikt, maar je weet niet wat het scheelt in kosten. En als je wilt, kan je nog steeds het energetisch onzuinige apparaat kopen.
In de gezondheidszorg kennen we een systeem dat de witte lijst heet. Een geneesmiddel mag alleen op de markt komen als het uitgebreid is getest en inderdaad bijdraagt aan het verbeteren van de gezondheid. Waarom geldt zo’n vergelijkbare witte lijst voor apparaten niet? Een apparaat mag pas op de markt komen als het energiezuinig is, geen milieugevaarlijke componenten bevat en niet gevaarlijk is. De gezondheid en zeker die van onze kinderen staat, in mijn sterke overtuiging, altijd voorop.
Maar waarom lijkt het dan toch dat we de indruk wekken ‘wie dan leeft die dan zorgt?’ Gek toch, want we kunnen eigenlijk goed voor onze eigen portemonnee én de toekomst van onze kinderen zorgen. Waarom doen we dat dan niet?
Ad van Wijk is duurzaam energieondernemer, adviseur en professor in Future Energy Systems aan de TU Delft.
I contributed to a one-page article in the latest issue of Dutch-only Milieu Magazine (in English Environmental magazine).
In the article titled “Vacuuming with the sound barrier”, a section of my proposed Green Campus is further investigated. Specifically, it elaborates on the usage of electrostatic wires to remove fine particles from the air alongside the Southern edge of the TUDelft. These particles are a problem in many urban areas around the world, but due to the density of population, industry and transportation in the Netherlands, they are particularly problematic here.
You can read the article here: MilieuMagazine-issue-january-february-2012 (Dutch only, sorry!).
Een artikel in Climate Change magazine over mijn inaugurele rede, en het voorbeeld wat ik hierin omschrijf:
“Niet de beschikbaarheid van energie is relevant, maar de vraag welke energiediensten we nodig hebben, een warm huis of een gekookt eitje bijvoorbeeld. Deze moet je dan zo efficiënt mogelijk aanbieden. In zijn intreerede als hoogleraar Future Energy Systems aan de TU Delft bepleit duurzame energieondernemer Ad van Wijk de ontwikkeling van nieuwe energiesystemen en vooral een nieuwe kijk op het onderwerp energie. Zo wordt onze auto volgens Van Wijk in de toekomst onze elektriciteitscentrale.”
Het volledige artikel is hier te vinden.